Słowo przeciwutleniacz, czy też antyoksydant, coraz częściej pojawia się w artykułach związanych z żywieniem, dietą czy zdrowym trybem życia. Zawsze w pozytywnym kontekście. Co to jest, jak działa? Są to związki chemiczne, które występując w małych stężeniach wstrzymują lub opóźniają proces utleniania danej substancji. Przez związki chemiczne mamy tutaj na myśli najczęściej naturalnie występujące substancje roślinne, które wspierają mechanizmy obronne naszego organizmu. Do przeciwutleniaczy zaliczamy też kilka minerałów, między innymi cynk i selen.
Antyoksydanty – jak to działa
W wyniku procesu utleniania w organizmie powstają wolne rodniki. Wypada podkreślić, że cząsteczki te występują w organizmie także naturalnie. Powstają na skutek działania choćby dużej ilości stresu czy też braku odpowiedniej ilości snu. Mogą się też dostać do komórek z zewnątrz, najczęściej na skutek zanieczyszczeń środowiskowych, poprzez palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, jako skutek niewłaściwego odżywiania czy też nieodpowiedniego trybu życia. Co ciekawe czas życia wolnego rodnika jest relatywnie krótki, jednak podczas tego okresu potrafi wyrządzić wiele szkód. Zwiększają one między innymi ryzyko chorób układu krążenia, cukrzycy, czy nawet nowotworów. Artykuły naukowe wskazują, że wraz z wiekiem powinniśmy bardziej zwracać uwagę na ich obecność w naszej diecie. Na niedobory antyoksydantów narażone są także osoby przebywające na dietach odchudzających, pozbawionych np. owoców (diety niskocukrowe).
Antyoksydanty w jedzeniu
Przy układaniu posiłków powinniśmy najczęściej sięgać po ciemnozielone warzywa liściaste takie jak szpinak, jarmuż, jagody i jeżyny takie jak borówki, maliny, owoce cytrusowe. Nie bójmy się mocno doprawiać naszych potraw. Zioła i przyprawy takie jak cynamon, kurkuma czy oregano mają wysoką zawartość antyoksydantów czy to w formie świeżej czy suszonej. Pamiętajmy, że nie wszystkie suplementy zawierające antyoksydanty są takie same. Powinno się wybierać takie, które zawierają odpowiednio dobrany kompleks i w odpowiedniej ilości, a nie pojedynczy ekstrakt o dużej dawce. Zaleca się aby zawsze przyjmować je z posiłkami tak by zmaksymalizować wchłanianie i biodostępność. I wreszcie, nie polegaj na suplementach tylko po to aby zaspokoić swoje codzienne zapotrzebowanie na przeciwutleniacze, te zawsze w pierwszej kolejności powinny pochodzić z diety pełnowartościowej.
[1] D. Bagchi, S. Stohs, D.K. Das, Free radicals and grape seed proanthocyanidin extract: importance in human health and disease prevention, Toxicology, 2000, p.187-197
